D-dimer
D-dimer, kan testi sonucunda ölçülebilen kanın pıhtılaşma ve parçalanma sürecinde oluşan protein parçacığıdır. Vücutta pıhtılaşma etkin olduğunda fibrin üretilerek vücut tarafından parçalanması sağlanır. Bu süreç sırasında D-dimer ortaya çıkmaktadır. Kalp rahatsızlıkları özellikle koroner arterlerin daralması sonucunda ortaya çıkan koroner arter hastalığından kan pıhtıları oluşabilir. Bu süreçte aktif hale geldiğinde D-dimer oluşur ve yükselir.
D-dimer Testi Nedir?
D-dimer testi, kanda pıhtılaşma(tromboz) sorunu olup olmadığını belirlemek için uygulanan bir kan testidir. Bu test, vücutta kan pıhtılarını parçalamak için yaptığı bir protein olan D-dimer miktarını ölçmektedir. D-dimer, vücutta önemli kan pıhtıları oluşturmadığı ve parçalamadığı sürece saptanamayabilir ya da yalnızca çok düşük bir seviyede görülür. Pozitif ya da D-dimer yüksekliğinde, kan pıhtılaşma durumu olduğunun göstergesidir. D-dimer testi ile ne tür bir pıhtılaşma durumu olduğu veya pıhtının vücudun hangi bölgesinde olduğu belirlenemez.
D-dimer Testi Hangi Durumlarda İstenilir?
D-dimer testi, genellikle kan pıhtılaşması ve pıhtılaşma bozukluklarını değerlendirmek için kullanılan bir tıbbi testtir. Bu test, vücutta kan pıhtıları oluştuğunda veya çözündüğünde dolaşımdaki D-dimer seviyelerini ölçer. D-dimer seviyelerinin artması, vücutta mevcut olan kan pıhtılarının parçalanmaya başladığını gösterebilir. Bu test genellikle aşağıdaki durumlarda istenir:
1. Derin Ven Trombozu (DVT):
Bacaklardaki derin toplardamarlarda oluşan pıhtılar.
2. Akciğer Embolisi:
Akciğer arterlerinden birine tıkanan bir pıhtı durumu.
3. Pıhtılaşma Bozuklukları:
Kanın normalden daha kolay pıhtılaşması veya pıhtıların çözülme sürecinde bozukluklar.
4. Dissemine Intravasküler Koagülasyon (DİK):
Vücutta aşırı pıhtı oluşumu ve bunların çözünerek kanamalara yol açtığı bir durum.
5. Kalp krizi veya inme riski olan durumlar:
Bazı durumlarda, bu durumlar riskini değerlendirmek için kullanılabilir.
6. Hamilelikte:
Bazı durumlarda, hamilelik sırasında tromboz riskini değerlendirmek için istenebilir.
7. İnflamatuar hastalıklar ve kanser gibi durumlar:
Bu hastalıklar bazen pıhtı oluşumu riskini artırabilir.
D-dimer Testi Neden Yapılır?
Bazı belirtiler durumunda uzman doktor sizde D dimer testi isteyebilir. Bu durumlar şunlardır:
Derin ven trombozu (DVT)
Pulmoner emboli (Akciğer Pıhtısı)
Yaygın intravasküler pıhtılaşma (DIC)
Felç
D-dimer Yüksekliği (D Dimer Kantitatif) Nedir?
D-dimer yüksekliği, kan pıhtılaşma sorunu olduğu ya da bu riskin bulunduğu anlamına gelebilir. D-dimer kantitatif yüksekliği her zaman kan pıhtılaşması olduğu anlamına gelmez ve bu sonuç pıhtılaşma var demek için tek başına yeterli değildir. Kanda pıhtılaşma olup olmadığından emin olmak için daha fazla teste gerek duyulabilir. D dimer yüksekliği durumunda değerlendirme ve hastalık tespiti için uzman doktora başvurmak önemlidir. Kalp hastalığı yaşanabileceğinden bütüncül olarak D-dimer testi sonucu değerlendirilebilir.
D-dimer Yüksekliği Neden Olur?
D-dimer yüksekliğinin en önemli nedeni kan pıhtılaşması olsa da farklı faktörlerden dolayı da D-dimer seviyesinde yükseklik yaşanabilir. D-dimer yüksekliğine neden olan diğer durumlar şöyle sıralanabilir:
Hamilelik
Sigara kullanımı
Kanser
Sepsis
Kalp hastalığı
Ameliyat sonrası
Travma
Enfeksiyon
Yaşlılık
D-dimer Düşüklüğü Nedir?
D-Dimer düşüklüğü, vücuttaki değerin normal olduğunun göstergesidir. D-dimer düşüklüğü, pıhtılaşma olmadığı ve pıhtılaşma riski bulunmadığı anlamına gelir. Yaygın damar içi pıhtılaşma (YDP) teşhisi konulduysa ve tedavi sürecindeyseniz kanda D-dimer seviyesinin normal ya da düşük olması büyük olasılıkla tedavinizin iyi gittiği anlamına da gelmektedir.